Wat is een dienstboekje?
Een dienstboekje is een persoonlijk document voor bemanningsleden die werken in de beroepsbinnenvaart. Het dienstboekje is een officieel internationaal document om je vaartijd te registreren. Aan de hand van je geregistreerde vaartijd wordt je functie bepaald en/of kun je een examen afleggen.
HOE KOM JE AAN EEN DIENSTBOEKJE?
Op deze pagina vind je alle informatie over het dienstboekje.
Het dienstboekje is een van de belangrijkste documenten die je moet hebben om te gaan varen.
Hieronder leggen we je uit wat het precies inhoud en alle informatie over het aanvragen van het dienstboekje en wat je daar voor nodig hebt.
Een dienstboekje is een op naam gesteld document voor bemanningsleden van een professioneel varend binnenschip. Buiten de schipper dient elk lid van de bemanning van een Nederlands binnenschip in het bezit zijn van een op naam gesteld dienstboekje. Het dienstboekje dient, voor personen die een patent of vaarbewijs willen verkrijgen, ook voor het aantonen van vaartijd en scheepsreizen op de Rijn en op andere vaarwegen.
Het dienstboekje is slechts geldig indien het is voorzien van de officiële aantekeningen. Een dienstboekje zonder deze officiële aantekeningen is ongeldig.
Houder van een dienstboekje is degene op wiens naam het dienstboekje is afgegeven. Deze houder dient het dienstboekje vanaf de afgiftedatum, ten minste eenmaal per 12 maanden, te laten afstempelen door een bevoegde autoriteit. Deze autoriteit is ook verantwoordelijk voor de invulling van de persoonlijke gegevens. Elke bevoegde autoriteit kan haar stempel aanbrengen om de informatie over de afgelegde reizen te bekrachtigen. Door deze procedure wordt het aantal jaren waarin de houder vaarervaring heeft opgedaan officieel vastgesteld en kan de houder op een zekere bekwaamheid aanspraak maken.
Alle Europees erkende dienstboekjes hebben een gelijksoortig formaat.
Verplichting voor binnenschepen
De bekwaamheid voor een functie aan boord dient te allen tijde te kunnen worden aangetoond:
- Door de schipper door middel van het groot vaarbewijs of Rijnschipperspatent.
- Door de stuurman, machinist, matroos-motordrijver, volmatroos, matroos, lichtmatroos of deksman door middel van het dienstboekje of het groot vaarbewijs of een Rijnschipperspatent.
Verplichting voor zeeschepen
Voor zeeschepen die de Rijn bevaren dienen de betreffende bescheiden, waaruit de bekwaamheid van de bemanningsleden en hun aantal blijken, aan boord aanwezig zijn. Bovendien dient zich een persoon aan boord te bevinden die houder is van het grote patent als bedoeld in het Reglement patenten voor de scheepvaart op de Rijn dat geldig is voor het te bevaren riviergedeelte. Na een vaartijd van ten hoogste 14 uren per tijdvak van 24 uren dient deze patenthouder vervangen worden door een andere houder van het Rijnpatent.
In het logboek dienen de volgende aantekeningen worden gemaakt:
- De namen van de houders van het grote patent die zich aan boord bevinden en het begin en einde van hun diensttijd.
- Begin, onderbreking, voortzetting en einde van de vaart met telkens daarbij de vermelding van datum, tijdstip en plaats met aanduiding van de kilometerraai.
Houders van een Rijnschipperspatent
Voor bemanningsleden, die houder zijn van een Rijnschipperspatent, geldt dit patent als dienstboekje. Een lid van de bemanning die in het bezit is van een groot vaarbewijs of Rijnpatent hoeft het dienstboekje niet bij te houden. De houder van een Rijnpatent of een ander bewijs van bekwaamheid heeft het dienstboekje slechts nodig voor het aantekenen van de scheepsreizen op die gedeelten, waarvoor het Rijnpatent of het bewijs van bekwaamheid niet geldt en waarvoor hij het met dit gedeelte wil uitbreiden.
Inhoud van het Dienstboekje
Het dienstboekje bevat persoonlijke gegevens, zoals de bewijzen van vakbekwaamheid van de houder, de behaalde diploma’s en de wettelijk vereiste medische verklaringen. Daarnaast bevat het de specifieke gegevens betreffende de afgelegde reizen.
De schipper aan boord dient te zorgen voor de invulling van de gegevens betreffende de afzonderlijke reizen voor de berekening van de vaartijd en voor het aantonen van de bevaren riviergedeelten. Daarbij dient onder de rubriek “Reis van…” de plaats van vertrek en onder “naar” de het verst stroom op- of afwaarts gelegen plaats (eindbestemming) te worden ingevuld. Opgave van kilometerraaien is ter precisering mogelijk. Onder “via” is slechts dan een aantekening noodzakelijk als het schip een andere vaarweg opvaart of daarvan terugkomt.
Daarbij bevat het dienstboekje een speciale rubriek voor de bekwaamheden van de houder. Alle dienstboekjes die wederzijds worden erkend bevatten een bladzijde die is voorbehouden aan de inschrijving van de bekwaamheden die volgens de Rijnregelgeving zijn verkregen. Deze bladzijde kan vooralsnog alleen door een bevoegde Rijnautoriteit worden ingevuld en de hier vermelde bekwaamheid is de enige die op de Rijn geldig is. Voor de inschrijving van de bekwaamheid volgens de Rijnregelgeving houdt de bevoegde Rijnautoriteit met name rekening met het aantal jaren ervaring van de houder, zoals blijkt uit de eerder beschreven rubriek in zijn dienstboekje.
De houder dient bovendien de aantekeningen met betrekking tot zichzelf en het dienstboekje tot het einde van het dienstverband, arbeidscontract of andere verhoudingen veilig te bewaren. De aantekeningen dienen overeen te stemmen met de aantekeningen in het vaartijdenboek. Op verzoek van de houder dient het dienstboekje te allen tijde en onverwijld aan hem te worden overhandigd. Gegevens betreffende een eerder afgelegde reis dienen vóór het begin van de volgende reis te worden ingevuld. Aanwijzingen met betrekking tot het bijhouden van het dienstboekje en begripsomschrijvingen (zoals “reis” begin en einde) zijn in het dienstboekje opgenomen.
Eerste afgifte dienstboekje
Als je nog nooit in bezit ben geweest van een dienstboekje en je wilt een dienstboekje aanvragen dan hebben wij het volgende nodig:
- Je bent op moment van aanvragen minimaal 16 jaar (of 15 jaar als je een binnenvaartopleiding volgt en de bijbehorende sticker van school overlegt);
- Een volledig ingevuld aanvraagformulier;
- Eén recente pasfoto;
- Een (kopie) geldig legitimatiebewijs;
- Een originele geneeskundige verklaring voor de Rijn- en binnenvaart niet ouder dan 3 maanden (zie lijst keuringsartsen).
Als je in bezit ben van een Groot Vaarbewijs of Zeilbewijs is een keuring niet nodig. Een keuring voor zeevaart is helaas niet geldig. - Eventueel een monsterboekje: Er kan echter maximaal 2 jaar vaartijd vanuit de zee-, kust- en visserijvaart meegerekend worden, daarbij gelden 250 zeevaartdagen als één jaar vaartijd.
Bij de aanvraag van jouw eerste dienstboekje wordt bepaald welke functie op jou van toepassing is. Om de functie te kunnen bepalen kunnen de volgende documenten van belang zijn:
- (kopieën van) Binnenvaart- en scheepvaartdiploma’s.
Vaartijd die behaald is tijdens het 15e levensjaar telt niet mee bij de bepaling van toekomstige functies en vaartijdverklaringen.
In buitenlandse dienstboekjes worden geen functies buiten de Rijn toegekend wegens onbekendheid met wet- en regelgeving in het buitenland. Toegekende functies door CCR-landen worden door de SAB overgenomen.
Landen buiten de Rijnoeverstaten mogen geen functies op de Rijn toekennen. Dit is alleen toegestaan door de Rijnoeverstaten. Indien er door een land buiten de Rijnoeverstaat een functie wordt aangegeven (Rijn of daarbuiten), dan wordt deze functie niet automatisch overgenomen in een nieuw, door SAB uitgegeven dienstboekje. Alle vaartijd wordt dan opnieuw (na)geteld.
Je kunt een aanvraag voor een eerste dienstboekje doen:
- Via de webshop.
Je kunt de gevraagde documenten digitaal uploaden bij jouw bestelling en afrekenen middels iDEAL. Doorgaans wordt jouw bestelling binnen 2 tot 3 werkdagen in behandeling genomen. Wij sturen jouw bestelling weer aangetekend naar u terug.
- Per post.
Je stuurt jouw aanvraag en bovengenoemde documenten naar Postbus 5700, 3008 AS te Rotterdam.
Aanvragen per post hebben een langere verwerkingstijd (+- 14 werkdagen). Als jouw aanvraag gereed is ontvang je per mail een factuur welke je op verschillende methodes kan betalen. Als de betaling is ontvangen sturen wij uw documenten aangetekend op. - Aan de SAB balie.